'Oorlog aan de pornografie'

Vandaag is pornografie wijd en zijd verspreid eb bespreekbaar in vele middens, maar dat is niet altijd zo geweest. Toen einde 19^de eeuw de fotgrafie opkwam en erotische prenten steeds meer verspreid geraakten, baarde dat de Belgische politici steeds meer zorgen. Op uitnodiging van het Davidsfonds en Heemkring Die Swaene is er op 15 november om 20 u in zaal Velodroom van Cultuurcentrum Zwaneberg een lezing: ‘De oorlog aan de pornografie’. De uiteenzetting door Itegemnaar  Leon Janssens kadert in de Nacht van de Geschiedenis.

De eerste erotische boekjes

In de tweede helft van de negentiende eeuw werden pornografische afbeeldingen en teksten toegankelijk voor steeds meer mensen. De ontwikkeling van technieken zoals fotografie en lithografie in combinatie met goedkoop papier maakte het immers mogelijk om teksten en illustraties op steeds grotere schaal en voor almaar minder geld te reproduceren. Zo kwamen er in België vanaf de jaren 1880 Franse tijdschriften zoals La Lanterne, Fin du Siécle en Le Don Juan op de markt. Deze boekjes combineerden erotisch getinte tekeningen met bijhorende verhalen.

‘Preutse paters’

Vooral volgens katholieke politici was dat een ernstig sociaal gevaar.  Dit soort producten zou immers de “slechte instincten” van voornamelijk arbeidersmannen, -vrouwen en -kinderen aanwakkeren. Jules Vandenpereboom, minister van Spoorwegen, verklaarde in 1891 een “oorlog aan den pornografie”. Hij stelde per omzendbrief  een verbod in op het vervoer met de trein en de post van 7 Franse tijdschriften. Dit leidde tot verhitte debatten in het parlement tussen liberalen en katholieken, waarbij de liberalen de katholieken voorstelden als “preutse paters”.

Itegemnaar Leon Janssens  werd eind 2023 doctor in de geschiedenis . Hij werkte actief mee aan de voorbereiding van de tentoonstelling “Gelieve het potlood niet nat te maken. Kiezen van 1830 tot nu”, die in het voorjaar doorging in cc Zwaneberg.  Hij is conservator van het Speelkaartenmuseum in Turnhout. Deze voordracht staat open voor iedereen, o.a. heemkundigen, mensen met interesse voor geschiedenis, scholieren en studenten. De toegang is gratis.